Opis
Dar może być także odpowiedzią i wyrazem postawy wdzięczności. Tak pragniemy postrzegać prezentowaną tutaj książkę. Kręgi i płomienie. Szkice o teatrze i socjologii narodziły się jako wyraz zarazem „świadomości dziedzictwa”, jak i „wewnętrznej suwerenności”, odpowiedź i otwarcie „na wezwanie transcendencji, a jednocześnie na coraz głębsze doświadczenie ludzkiego braterstwa” (Marcel 2011: 67, 73, 116). Kręgi i płomienie… nigdy by nie powstały, gdyby nie osoba Profesora Kazimierza Kowalewicza, wybitnego socjologa kultury, nauczyciela akademickiego i wychowawcy młodych badaczy. Spotkania z Profesorem Kowalewiczem, wspólne rozmowy, uczestnictwo w prowadzonych przez niego wykładach i seminariach, współpraca naukowa, lektura Jego tekstów przypominają kłącza kiełkujące w głębi wody, cierpliwie wzbudzające kręgi drogi rozkwitania, zarazem pozwalające przetrwać w niesprzyjających warunkach. Przypominają też kamień rzucony w wodę, bo nie tylko nie przepada on w głębokich odmętach, ale wzbudza w głębszych warstwach wody coraz szerzej rozchodzące się kręgi.
SPIS TREŚCI
Renata Dopierała
Rozdział 1. Kazimierz Kowalewicz – otwartość na dialog
Magdalena Hasiuk, Elżbieta Kołdrzak
Rozdział 2. Próba i nadzieja
Jana Pilátová
Rozdział 3. Świat daru
Eugenio Barba
Rozdział 4. Świętość fikcji
Magdalena Hasiuk
Rozdział 5. Obecność drzewa
Marta Steiner
Rozdział 6. Teatr a wyobraźnia
Tadeusz Kornaś
Rozdział 7. „Idź i nie przychodź więcej” według Jerzego Grotowskiego i Thomasa Richardsa
Katarzyna Wielechowska
Rozdział 8. Teatralna opowieść, która jest darem – Battlefield Petera Brooka i Marie-Hélène Estienne
Arkadiusz Rogoziński
Rozdział 9. Zadziwienie
Elżbieta Kołdrzak
Rozdział 10. Energeia maski
Janusz Zagrodzki
Rozdział 11. Mackiewicz, Witkacy i Persy Zwierżontkowskaja
Emilia Zimnica-Kuzioła
Rozdział 12. Artyści – mity i stereotypy. Polscy aktorzy teatralni wobec mitologizacji zawodowych
Dominika Łarionow
Rozdział 13. Antropolog – interpretator wobec sztuki
Magdalena Mądra
Rozdział 14. Radaunica
Tomasz Ferenc
Rozdział 15. „Stare” i „nowe” dyskursy o fotografii. Wybrane zagadnienia
Jakub Ryszard Stempień
Rozdział 16. Maraton uliczny jako teatrum. Socjologiczne impresje w duchu Ervinga Goffmana
Agnieszka Chewińska, Julita Czernecka, Aneta Danowicz, Tomasz Ferenc, Izabela Gaworkiewicz, Magdalena Hasiuk, Stanisław Kotowski, Magdalena Kwaśniewska, Natalia Mamul, Rafał Mielczarek, Aleksandra Siemieniuk, Agata Zysiak, Agnieszka Żylak
Rozdział 17. Obecność
Rafał Mielczarek, Aneta Danowicz
Rozdział 18. Bibliografia Kazimierza Kowalewicza
Renata Dopierała
Rozdział 19. Kazimierz Kowalewicz – openness to dialogue
Magdalena Hasiuk, Elżbieta Kołdrzak
Rozdział 20. Trial and Hope (fragment)
Indeks osób
Fragmenty
***
Kiedy pukamy do drzwi teatru, dostajemy obietnicę: podążaj za mną, jestem Drogą. Zaprowadzę cię tam, dokąd pragnie podążać twoja wyobraźnia, twój daimonion, twoja najgłębsza potrzeba – do sławy, pieniędzy, walki z niesprawiedliwością, potrzeby ucieczki przed samym sobą i odnajdywania siebie, do spotkania z innym, szukania tego, co Nowe, do Piękna lub Boga. Jestem drogą odmowy, samotności i buntu (por. Barba 2003). Jestem nauką, wiedzą ezoteryczną i krzykiem wojennym. Jestem Mekką, Bodh Gayą, Jerozolimą i Benaresem, miejscem, które czyni cię pielgrzymem. Możesz podążać za mną tylko wówczas, gdy się zmieniasz.
Ta obietnica jest zarazem fikcją i rzeczywistością dnia codziennego.
***
Zastosowanie dramaturgicznej metafory do fenomenu biegów ulicznych mogłoby być całościowe i konsekwentne. Analizując program tych imprez, można by więc posługiwać się kategorią „scenariusza”. Opisując aktywność organizatorów, należało by natomiast odwoływać się do terminu „dyrekcja teatru i obsługa techniczna”. Wskazać trzeba też zapewne kulisy, garderoby, afisze itd. Nie wydaje się jednak, aby każdorazowo wiązało się to z poznawczymi korzyściami. Dlatego też poniższa analiza zostanie ograniczona do „fasady” i publiczności. Ogniskować się więc będzie wokół samego przedstawienia i wrażenia, jakie aktorzy chcą wywrzeć na widzach. Na fasadę złożą się: scena oraz wykorzystywane przez zawodników-aktorów rekwizyty i kostiumy. Publiczność (niezbędną, aby przedstawienie miało sens) stanowić będą obserwatorzy zawodów (kibice, przechodnie itd.).
