Co powinna zawierać teoretyczna, a co badawcza część pracy dyplomowej?
Teoretyczna i badawcza część pracy dyplomowej to jej fundamentalne elementy, które zajmują średnio ok. 90–95% objętości całego tekstu. Mimo że wstęp i zakończenie czy bibliografia to także niezbędne elementy rozprawy, to jednak naszą wiedzę i nasz wysiłek badawczy najpełniej odzwierciedlają te dwie podstawowe części pracy. One również przesądzają o jej całościowej ocenie.
Warto zadbać o to, aby zarówno część teoretyczna, jak i praktyczna zostały odpowiednio rozwinięte. Pierwsza z nich odzwierciedla bowiem naszą wiedzę i znajomość literatury przedmiotu, a druga ukazuje, jak w praktyce potrafimy tę wiedzę przetworzyć i wykorzystać do rozwiązania konkretnego problemu badawczego.
Co powinna zawierać część teoretyczna pracy dyplomowej?
W części teoretycznej w oparciu o źródła naukowe charakteryzujemy terminy i pojęcia, które mają kluczowe znaczenie dla tematu naszej pracy. Początkowe rozdziały pracy dają nam możliwość wykazania się erudycją i znajomością tematu, który postanowiliśmy zbadać. Musimy szczególnie zadbać o to, aby część teoretyczna była jak najbardziej spójna z tematem pracy i przedmiotem badań.
Wskazówka
W części teoretycznej na ogół przywołujemy definicje i teorie innych badaczy. Niezwykle ważne jest, aby każda treść, która nie pochodzi od nas, była oznaczona odpowiednim przypisem, który odsyła do źródła.
Część teoretyczna ma z reguły przynajmniej 2 rozdziały, ale bardzo często jest ich więcej. W pierwszym rozdziale warto zacząć od kwestii najbardziej teoretycznych i ogólnych, by w kolejnych bardziej zbliżyć się do zagadnienia, któremu poświęcimy pełną uwagę w części badawczej.
Przykład (studium przypadku)
Temat pracy: Analiza działalności wizerunkowej klubów XYZ jako przykład skutecznego wykorzystania narzędzi public relations do kreowania wizerunku marki dominującej na łódzkim rynku klubów fitness
Taki temat wymaga, by w pierwszym rozdziale omówić aspekty teoretyczne związane z public relations i kreowaniem wizerunku marki. W drugim możemy skoncentrować się już na firmie, której działania staną się przedmiotem analizy. Warto zacząć od ogólnej charakterystyki branży, następnie opiać firmę, a później jej działania PR. W ten sposób część teoretyczna płynnie wprowadzi czytelnika w część badawczą.
Co powinna zawierać część badawcza pracy dyplomowej?
W części badawczej w pierwszej kolejności należy przedstawić szczegółowo cel i przedmiot badań, zarysować problemy i hipotezy badawcze, a także zaprezentować metodologię przeprowadzonych badań. W dalszej kolejności powinniśmy przedstawić wyniki badań oraz zaprezentować własną interpretację uzyskanych danych. Najlepiej będzie, jeśli słowny opis wyników zostanie wzbogacony o tabele, wykresy czy schematy.
Wskazówka
Analiza otrzymanych wyników badań to najważniejsza część pracy dyplomowej, która stanowi nasz drobny wkład w naukę. Szczątkowe i powierzchowne analizy wyników to jeden z częstszych i bardzo poważnych błędów w pracach dyplomowych.
Przykład (studium przypadku)
Temat pracy: Postrzeganie zjawiska patriotyzmu przez młodzież licealną na przykładzie…
By część badawcza tworzyła spójną całość i stanowiła logiczny tok wywodu, najpierw przywołujemy cel pracy, który w tym przypadku dobrze został odzwierciedlony w temacie. Celem pracy może być zbadanie, w jaki sposób współczesna młodzież licealna rozumie patriotyzm, czym dla młodzieży licealnej jest patriotyzm. I czy rozumie ona zjawisko patriotyzmu w sposób inny niż pokolenia wcześniejsze.
Możesz pokusić się także o postawienie hipotez. Ogólna hipoteza może brzmieć na przykład:
Współczesna młodzież licealna postrzega zjawisko patriotyzmu w sposób dostosowany do czasów, w których żyje. Obraz patriotyzmu w oczach licealistów różni się od wizerunku patriotyzmu, który znamy z kart klasyki literatury polskiej.
Oczywiście możemy sformułować także hipotezy szczegółowe, które mogą mieć postać konkretnych twierdzeń, typu:
Według współczesnej młodzieży szkolnej patriotyzm to kupowanie produktów polskich marek.
Bardzo ważnym elementem części badawczej będzie przedstawienie założeń i projektu badań własnych. Jeśli wykorzystano kwestionariusz ankiety, można zamieścić jego wzór w tej części pracy lub uwzględnić go w aneksie.
Na tym etapie konieczne jest opisanie całego procesu badania. Jeśli zjawisko było badane za pomocą wywiadu, trzeba napisać, w jaki sposób był przeprowadzany, z jaką grupą respondentów, w jakim okresie czasu itp.
W dalszej kolejności należy zaprezentować wyniki badań i postarać się jak najbardziej szczegółowo je opisać, zinterpretować i podsumować, przedstawiając pogłębione wnioski.
Wskazówka
Prezentując wyniki badań, używaj wykresów i tabel – wywód stanie się bardziej przejrzysty i atrakcyjny w odbiorze.
Więcej wskazówek związanych z procesem pisania pracy dyplomowej znajdziesz w Nowym niezbędniku seminarzysty.
dr Anna Obrębska-Woźniczka
Z pasji i wykształcenia jest językoznawcą – doktorem nauk humanistycznych i magistrem filologii polskiej. Ukończyła także wiele kursów, m.in. z zakresu informatyki (dyplom technika informatyka) czy marketingu. Jest właścicielką firmy Primum Verbum, zajmuje się redakcją i korektą tekstów, a także kompleksowym przygotowaniem publikacji do druku.